Trauma – co się wtedy NIE wydarzyło

Photo by Filip Kominik on Unsplash

Na przyczynę traumy możemy spojrzeć jako na coś trudnego, przekraczającego, nadużywającego, co się wydarzyło i sprawiło, że w tamtym momencie nie mogliśmy w pełni zintegrować tego doświadczenia.

Ale możemy też spojrzeć na to jako na coś, co się NIE wydarzyło, a co było bardzo dla nas istotne. A co się nie wydarzyło? Być może bycie zaopiekowaną czy zaopiekowanym. Miłość kogoś bliskiego. Poczucie bycia zrozumianą czy zrozumianym. Ochronienie i obrona przed skrzywdzeniem. Akceptacja. Możliwość bycia sobą. Możliwość wyrażenia swoich potrzeb i uczuć. Wspieranie autonomii. Szacunek dla odmienności. Stabilność i przewidywalność więzi z najbliższymi….

I nie tylko ta pierwsza perspektywa, ale obie są ważne. Istotne bowiem jest nie tylko to, co się wydarzyło, ale również to, czego w tamtym momencie czy okresie zabrakło. W pracy psychoterapeutycznej obie perspektywy są do zauważenia, omówienia. Każda z nich wyznacza określony kierunek pracy. Obie wzajemnie się uzupełniają, stanowiąc ważny aspekt w leczeniu traumatycznego zranienia.

Autor: Igor Rotberg

Pop psychologia to nie psychologia – cz. 1

Rozpoczynam cykl „pop psychologia to nie psychologia”, w którym będę rozprawiać się z obiegowymi nieporozumieniami, co do terminów psychologicznych i sposób patrzenia na nie. Media społecznościowe przyczyniają się do wzrostu liczby treści, które oparte są na pop psychologicznych poradach. Publikowane tam posty mają często na celu udostępnianie ich i zachęcanie do kliknięć, wyświetleń i zakupów, a nie do budowania, czasami nieoczywistej i nie jednoznacznej, a momentami niewygodnej wiedzy na temat związany z psychologią. Oczywiście, na ogół niosą w sobie ziarna prawdy, jednak zazwyczaj zawierają również błędne wnioskowania, wyolbrzymienia czy uogólnienia.

Zatem zaczynam! Dzisiaj pierwsze kilka zdań, rozprawiających się z powszechnymi pop psychologicznymi stwierdzeniami (których celowo nie będę tutaj podawać, żeby nie powielać treści):

  • Smutek nie wymaga leczenia, a depresja to coś więcej niż bycie smutnym.
  • Nie każde nieprzyjemne doświadczenie jest traumatyczne i nie wszystkie trudności, których doświadczamy, wynikają z traumy.
  • Leczenie traumy wymaga czegoś więcej niż przytulania swojego wewnętrznego dziecka.
  • Nie wszyscy, z którymi się nie dogadujemy, są narcyzami, a nacyzm to nie to samo, co bycie podłym i egocentrycznym.

Image by Gerd Altmann from Pixabay

Fot. Gerd Altmann / Pixabay

Od dziedziczonych, przez dziecięce, po mikrotraumy

Co to jest trauma? Czy zespół stresu pourazowego musi wystąpić po każdym wydarzeniu traumatycznym? Czym jest przepracowanie traumy? Czy na pewno to, co nas nie zabije, to nas wzmocni? Czym są traumy dziecięce, a czym jest dziedziczenie traumy? Czy po wydarzeniu trudnym, kiedy rodzic widzi, że dziecko sobie świetnie radzi, to na pewno nie doświadcza traumy?

Na te i inne pytania odpowiadałem w podcaście prowadzonym przez Mikołaja Foksa.

Traumy - Mikołaj Foks 03

Debriefing – potencjalnie szkodliwa metoda

Debriefing to metoda polegająca na zorganizowanym, szczegółowym odtwarzaniu tragicznego doświadczenia przez jego uczestników. W założeniu miała prowadzić do poradzenia sobie z trudnym przeżyciem oraz do uodpornienia na późniejsze zaburzenia psychiczne. Tymczasem – jak pokazują badania – nie wykazano istotnej skuteczności tej techniki. Co więcej, samo jej zastosowanie może spowodować wystąpienie PTSD (zespołu stresu pourazowego). Osoby po traumatycznych wydarzeniach poddane debriefingowi trzykrotnie częściej niż niepoddawane rozwijają później PTSD.

Pomoc niesiona osobom po doświadczeniu traumatycznym powinna być zindywidualizowana. Ważna jest ocena kliniczna, czy interwencja (i jaka?) w ogóle jest potrzebna. Przedwczesne interwencje bowiem mogą wyrządzić dużo krzywdy i przynieść dodatkowe, niepotrzebne cierpienie. Tymczasem debriefing jako metoda nie jest dostosowana do faktycznych, jednostkowych potrzeb poszkodowanych.

Dlatego też od 2012 roku WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) nie zaleca stosowania tej metody, a od 2017 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne klasyfikuje debriefing jako potencjalnie szkodliwą metodę.

Image by rudamese from Pixabay

Fot. rudamese / Pixabay

Jak pracować z pacjentem z C-PTSD?

CPTSD

Chcesz się dowiedzieć, czym charakteryzuje się złożony zespół stresu pourazowego (C-PTSD)? Zastanawiasz się, jak skuteczniej rozpoznawać C-PTSD u swoich pacjentów? Lub po prostu chcesz wiedzieć, jak skutecznie prowadzić psychoterapię pacjentów ze złożonym zespołem stresu pourazowego? To SZKOLENIE jest dla Ciebie!

Na szkoleniu:

  • Dowiesz się, jakie są objawy i jak rozpoznawać złożony zespół stresu pourazowego u swoich pacjentów (C-PTSD).
  • Dowiesz się, jak uczyć i wspierać pacjentów z C-PTSD w zdrowej regulacji emocjonalnej i cielesnej .
  • Dowiesz się, jak wykorzystywać zasoby i mocne strony pacjenta w pracy z C-PTSD.
  • Dowiesz się, jak pomagać pacjentom w zmniejszaniu nasilenia flashbacków oraz objawów lękowych, by mógł skutecznie pracować nad doświadczeniem traumatycznym.
  • Dowiesz się, jak pracować z traumatycznymi doświadczeniami poprzez desensytyzację i przepracowanie (reprocessing). 
  • Dowiesz się, jak pomóc pacjentom z C-PTSD odbudowywać wewnętrzną spójność i poczucie bezpieczeństwa i stabilności.
  • Dowiesz się, jak pomóc pacjentowi budować nowe relacje ze sobą i otaczającym światem .
  • Dowiesz się, jak pomóc pacjentowi przeżyć żałobę po stracie życia, które mógł mieć.
  • Usłyszysz praktyczne przykłady pracy klinicznej z pacjentami z C-PTSD.

Do kogo kierowane jest szkolenie?

Dołącz do szkolenia, jeśli jesteś psychologiem lub psychoterapeutą niezależnie od nurtu, w którym pracujesz i chcesz poznać skuteczne sposoby pracy psychoterapeutycznej z pacjentami z C-PTSD oraz chcesz umieć lepiej rozpoznawać to zaburzenie  W szkoleniu możesz uczestniczyć też jako student psychologii lub osoba, która jest zainteresowana tematem psychoterapii C-PTSD

Kiedy: 6 maja (poniedziałek), 18:00-21:00 (dołącz na żywo lub obejrzyj nagranie)

Zapisy na szkolenie TUTAJ.

 

Komunikacja i konflikty w związku

Jak ze sobą rozmawiać, kiedy jedna osoba szuka bliskości, a druga autonomii? Czy leżenie i przerwa na milczenie sprzyjają rozwiązywaniu konfliktów? Dlaczego nie powinniśmy terapeutyzować naszych partnerów? Jak cPTSD (trauma relacyjna) zniekształca obraz drugiej osoby w parze? I w jaki sposób partner/partnerka mogą być uważni na czyjąś ranę opuszczenia? 

Po raz drugi gościłem w Sznurowadła myśli. Rozmowa dotyczyła m.in. komunikacji i konfliktów w związku, poszukiwaniu bliskości oraz potrzeby samotności, rozwiązywania konfliktów i niedopuszczania do ich eskalacji, a także dotyczyła rozwojowego wymiaru kryzysów.

Nagrania można odsłuchać na stronie podcastu, Spotify, YouTube, Apple Podcasts oraz Google Podcasts.

Sznurowadła relacji

Koło naukowe – Salus et Resistentia

AEH koło naukowe

W najbliższy poniedziałek (15 stycznia) będę miał przyjemność uczestniczyć jako ekspert w spotkaniu w ramach Psychologicznego Koła Naukowego AEH Salus et Resistentia.

Rozmowa dotyczyć będzie zagadnień związanych z traumami transgeneracyjnymi, pracą terapeutyczną z genogramem oraz z systemowym rozumieniem przekazów rodzinnych. Wraz z prowadzącą, doktorantką psychologii Agatą Sosnowską, zapraszamy wszystkich studentów i studentki oraz wykładowców i wykładowczynie AEH.

Spotkanie odbędzie się na platformie MTeams.

Autor: Igor Rotberg

Diagnostyka i terapia zaburzeń związanych z traumą – najnowsze wytyczne

Trudności psychiczne wywołane traumą złożoną (c-PTSD), relacyjną czy wczesnodziecięcą to jedne z kluczowych wyzwań, jakie stoją przed psychoterapeutami XXI wieku.

To SZKOLENIE jest dla Ciebie, jeżeli chcesz uzupełnić swoją wiedzę i podnieść umiejętności w zakresie:

  1. diagnozy (w tym diagnozy różnicowej) wszelkich zaburzeń związanych z traumą – zgodnej z najnowszym stanem wiedzy;
  2. znajomości i rozumienia kluczowych zmian w kategorii zaburzeń pourazowych w klasyfikacji ICD
  3. empatycznej i skutecznej pracy terapeutycznej z Pacjentem z doświadczeniem traumy różnego typu.

Praktyczny program:

Jak rozumieć, diagnozować i różnicować:

  • Traumę, traumatyczne zdarzenie, zaburzenia potraumatyczne?
  • Traumę typu I, II, relacyjną, wczesnodziecięcą, transgeneracyjną?
  • ASD, PTSD, cPTSD, spektrum zaburzeń dysocjacyjnych, dysocjacyjne zaburzenia osobowości? 
  • Dodatkowy moduł: zmiany w rozumieniu traumy i zaburzeń potraumatycznych wprowadzone w klasyfikacji ICD-11

Co po diagnozie?

  • Diagnoza kliniczna a psychoterapeutyczna – czym się od siebie różnią? 
  • Kierunki pracy terapeutycznej z Pacjentem z doświadczeniem traumy – w kontekście diagnozy klinicznej a psychoterapeutycznej; 
  • Pułapki diagnoz – jak pracować z człowiekiem, a nie z diagnozą? 
  • Co warto robić, pracując z Pacjentem z doświadczeniem traumy, a czego lepiej unikać? 

Szkolenie Psychomedic

Trauma złożona – mity i współczesna nauka

Chociaż wśród specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym wzrosła akceptacja koncepcji złożonego PTSD, to nadal istnieją pewne wątpliwości (zarówno co do samej diagnozy różnicowej, jak i samego rozumienia tego zjawiska). Czym zatem jest trauma złożona i dlaczego tak łatwo pomylić ją z zaburzeniem osobowości typu borderline czy ADHD? Dlaczego nie da się pracować z traumą bez pracy z ciałem? Jaki obraz siebie i problemy w relacjach mają osoby z diagnozą cPTSD? I co pomaga pacjentom przestać traktować ciało jak wroga i przerwać ciągle odtwarzający się zapis traumatyczny?

Na te i inne pytania odpowiadałem w Sznurowadłach myśli.

Nagrania można odsłuchać na stronie podcastu, Spotify, YouTube, Apple Podcasts oraz Google Podcasts.

Sznurowadła myśli

Czym jest trauma?

Photo by Joshua Brown on Unsplash

Współcześnie bardzo często nadużywamy słowa trauma mówiąc o czymś trudnym. Tymczasem nie każde trudne wydarzenie jest traumatyzujące i nie po każdym trudnym wydarzeniu musi pozostać trauma, ale też nie każde wydarzenie, które uznamy za niepowodujące traumy, tej traumy nie spowoduje u kogoś innego.

Często może wydawać się, że dziecko z daną sytuacją świetnie sobie radzi, ponieważ nie przeżywa jej w sposób widoczny. Takie radzenie sobie może wynikać z odcięciem pewnej części, co w psychologii nazywane jest dysocjacją, a reszta psychiki zachowuje kompetencje i funkcjonuje w sposób normalny: dziecko chodzi do szkoły, uczy się i rozwija, ale zdysocjowana część, choć niezintegrowana z resztą psychiki, cały czas tam jest i zatrzymuje w sobie rezerwuar trudnych przeżyć. Z czasem może pojawić się coś, co będzie katalizatorem tego doświadczenia.

W dorosłym życiu mogą to być kłótnie w związku, które będą kojarzone z tym, że wali się świat, ponieważ to łączy się z zapisem traumatycznym. Nasz mózg nie odczytuje tego, że to było kiedyś i wysyła komunikat: teraz wali ci się świat.

Więcej o tym, jak wygląda trauma, czy zawsze traumą jest i jak radzić sobie z trudnymi emocjami w AUDYCJI Strefa Rodzica na antenie Polskiego Radia Dzieciom. Rozmawiał ze mną Mikołaj Foks.