Trauma transgeneracyjna i jej mechanizmy

Na czym polegają mechanizmy transmisji traumy transgeneracyjnej? O czym mówią nam skrypty międzypokoleniowe? Czym jest ericksonowski trans terapeutyczny i pisanie listów w terapii narracyjnej? I czy rodzeństwo może pozostawać w określonych rolach nawet po śmierci rodziców?

Po raz czwarty miałem przyjemność gościć u Kamy Wojtkiewicz w podcaście Sznurowadła myśli. Rozmawialiśmy o traumie transgeneracyjnej i mitach, które wokół niej narosły. Jest więc o mechanizmach transmisji, genogramie, atmosferze grozy i zasobach, które każda rodzinna historia niesie. Opowiadałem o narzędziach zaczerpniętych z terapii narracyjnej, ericksonowskiej i systemowej, za pomocą których pracuje się z pacjentami w gabinecie. Poruszaliśmy też kwestie sztywnych ról w rodzinie, układów patchworkowych, konfliktów lojalności i trudnych relacji z rodzeństwem. Zapraszam Was serdecznie do posłuchanie.

Nagrania można odsłuchać na stronie podcastu, Spotify, YouTube,
Apple Podcasts oraz Google Podcasts.

Uzupełnieniem do tego nagrania może być nasza pierwsza rozmowa o traumie relacyjnej/złożonej (cPTSD).

Siostry się nie wybiera

Relacje z rodzeństwem wywierają ogromny wpływ na całe nasze życie – posiadanie braci i sióstr wiąże się zarówno ze stratami, jak i korzyściami: z jednej strony rodzeństwo może nieustannie konkurować o względy rodziców, z drugiej może się wspierać i rozumieć swoje problemy o wiele lepiej niż rodzice.

Współcześni badacze rozważają wiele czynników wpływających na powodzenie lub niepowodzenie przyszłych relacji. M.in. są to: jakość relacji między rodzicami, sposób, w jaki rodzice traktują dzieci (a wbrew temu, co sami rodzice mogą sądzić – wcale nie traktują dzieci jednakowo), zaangażowanie rodziców w konflikty dzieci, różnica wieku pomiędzy rodzeństwem czy zauważanie lub ignorowanie agresywnych zachowań dzieci.

Nie każde rodzeństwo będzie potrafiło jednak dogadać się ze sobą. Pewne zadry tkwią w człowieku do końca życia. A czasami, niekiedy dzięki fachowej pomocy terapeutycznej, pojawia się szansa, by z siostrą czy bratem zbudować nową relację, zdrowszą, bez żalu i zazdrości, i chorej rywalizacji.

Więcej o relacjach siostrzanych przeczytanie w ROZMOWIE, której udzieliłem dla magazynu Twój Styl.

Photo by Julia Caesar on Unsplash

Fot. Julia Caesar / Unsplash 

Nie musisz niańczyć rodzeństwa

Psycholog Marc S. Gold wyróżnił pięć typów relacji między dorosłym rodzeństwem:

    • Relacja bliskości wyłącznej – to relacja, w której rodzeństwo jest sobie bliskie, przyjaźni się ze sobą i świata poza sobą nie widzi.
    • Relacja przyjacielska – dla rodzeństwo to drugie jest najbliższym przyjacielem zaraz po małżonku i dzieciach.
    • Relacja lojalna – rodzeństwo widuje się regularnie, przy okazji świąt czy spotkań rodzinnych i pomaga sobie w kryzysowych sytuacjach.
    • Relacja ambiwalentna. – rodzeństwo rzadko utrzymuje ze sobą kontakt, a w sytuacjach kryzysowych brat lub siostra raczej odcinają się od tej drugiej osoby. 
    • Relacja wroga. – jest to relacja oparta na nienawiści, czasami pojawiają się zachowania agresywne, jednak paradoksalnie jednak konflikty z rodzeństwem stanowią dla danej osoby istotną część życia. 

Jak widać, istnieją różne wzorce. Bez względu jednak na dany wzorzec warto pamiętać, że nikt z nas nie wybierał brata ani siostry. Jako dorośli ludzie możemy starać się poprawić łączącą nas relację, choć to nie zawsze się udaje. Do takich zmian trzeba dwóch chętnych stron. A gdy ta relacja zatruwa życie? Nie ma obowiązku brać odpowiedzialności za braci i siostry. Gdy łączące nas więzi stają się toksyczne, destrukcyjne, raniące, nie musimy się z nimi nawet widywać. I czasem… dla obu stron tak jest lepiej.

Więcej o trudnej bliskości w WYWIADZIE z psychologiem i psychoterapeutą Igorem Rotbergiem. 

Fot. Gerd Altmann / Pixabay